Η Κίνηση Πολιτών Νίκαιας Ρέντη “κόντρα στο ρεύμα” με τα μέλη της επι χρόνια έχουμε πρωτοστατήσει στο κίνημα ενάντια στους πλειστηριασμούς και στις εξώσεις συνεχίζουμε με όλες μας τις δυνάμεις να είμαστε παρόντες και παρούσες όπου χρειάζεται και υπάρχει ανάγκη για να στηρίξουμε την λαική περιουσία και τους συμπολίτες μας .
Ο Άρειος Πάγος άνοιξε το δρόμο στα funds για μαζικούς πλειστηριασμούς. Με την ελληνική κοινωνία να δοκιμάζεται σε όλα τα επίπεδα, χωρίς προστατευτικό πλαίσιο για την πρώτη κατοικία, οι τιτλοποιήσεις των δανείων και οι πλειστηριασμοί οδηγούν στη μεγαλύτερη αναδιανομή πλούτου στην ιστορία του ελληνικού κράτους, πάνω από 110 δισ. ευρώ, υπέρ εταιρειών και προσώπων, με έδρες εκτός χώρας.
Την Πέμπτη 9/2/2- σε διάσκεψη κεκλεισμένων των θυρών, η oλομέλεια του Αρείου Πάγου αποφάσισε ότι οι διαχειριστές των funds με έδρα την Ελλάδα μπορούν να διενεργούν δικαστικές πράξεις -να γίνονται δηλαδή διάδικοι- και να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς με τη δική τους επωνυμία και όχι ως πληρεξούσιοι των funds. Η απόφαση ελήφθη κατά πλειοψηφία (56-9) υιοθετώντας την εισήγηση της αρεοπαγίτου Κανέλλας Τζαβέλα. Έτσι, με την έγκριση του Αρείου πάγου, οι Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις ή αλλιώς servicers νομιμοποιούνται κατ΄ εξαίρεση, ως μη δικαιούχοι διάδικοι, να διεξάγουν δίκες και να επισπεύδουν διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης, δηλαδή πλειστηριασμούς και κατασχέσεις για την είσπραξη των υπό διαχείριση απαιτήσεων στο πλαίσιο του ν. 3156/2003.
Η ταχύτητα με την οποία η πλήρης ολομέλεια του Αρείου Πάγου αποφάνθηκε σε ένα τόσο σοβαρό θέμα με τεράστιες κοινωνικές και οικονομικές επιπτώσεις, είναι εντυπωσιακή. Η συζήτηση της υπόθεσης έγινε στις 26/1/23 και χθες 9/2/23 -σε μυστική διάσκεψη- λήφθηκε η απόφαση. Οι ανώτατοι δικαστές χρειάστηκαν μόλις 14 ημέρες για να μελετήσουν τα δεκάδες υπομνήματα των διαδίκων, να αξιολογήσουν τους προβληθέντες ισχυρισμούς και να κρίνουν επί της υποθέσεως ένα δυσκολότατο νομικό θέμα.
Η «τυχαία» βολική έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδος
Πριν από την απόφαση εξπρές του Ανωτάτου Δικαστηρίου, είχε προηγηθεί η Έκθεση Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (Νοέμβριος 2022) της Τράπεζας της Ελλάδος. Μέσα στις 136 σελίδες, βρίσκεται και αυτό: «… Η ικανότητα των εν λόγω εταιριών να διαχειριστούν τα δάνεια δυσχεραίνεται από την πρόσφατη απόφαση του Αρείου Πάγου 822/2022 και τις σχετικές εφετειακές αποφάσεις αναφορικά με τη νομιμοποίησή τους να προβούν σε δικαστικές ενέργειες και κυρίως να συμμετέχουν σε διαδικασίες πλειστηριασμών. Ωστόσο, η αποτελεσματικότητα των ΕΔΑΔΠ αναμένεται να διαφανεί τους επόμενους μήνες Με την άρση των παραπάνω περιορισμών».
Το αποτέλεσμα της μυστικής διάσκεψης διέρρευσε αμέσως και παντού. Με το προφανές ερώτημα να γεννιέται για τον σκοπό της ταχύρρυθμη διαρροής. Θα επηρεάσει την κρίση των δικαστηρίων που κρίνουν καθημερινά υποθέσεις ανακοπών κατά κατασχέσεων και πλειστηριασμών;
Σε «ταληράκια»
Ο Άρειος πάγος δέχθηκε ότι τα funds μπορούν να κάνουν αποσπασματική επίκληση μόνο των ευμενών για τα ίδια ρυθμίσεων καθενός από τα δύο νομοθετήματα (ν. 3156/2003, 4354/2015) και να παρακάμπτουν πλήρως τις δυσμενείς διατάξεις. Ουσιαστικά να δημιουργούν μια κατάσταση υπέρ τους κόντρα στη νομοθετική ρύθμιση. Έτσι επιτρέπει να τιτλοποιούνται απαιτήσεις με πλήρη φορολογική ατέλεια, το ελληνικό δημόσιο θα χάσει 50 δισ. ευρώ, και να μην προσκαλείται ο δανειολήπτης να διακανονίσει ευνοϊκά την οφειλή του πριν αυτή μεταβιβαστεί.
Για να λυθεί το πρόβλημα του ιδιωτικού χρέους χρειάζεται πολιτική βούληση και νομοθετική πρωτοβουλία η οποία βέβαια δεν θα υπακούει στους μνημονιακούς νόμους και θα είναι υπέρ των δανειοληπτών
Η Σωτηρία Κουμπούλη, Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Διαπιστευμένη Διαμεσολαβήτρια μας εξηγεί:
«Η απόφαση που εξέδωσε χθες το βράδυ η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου και δη ταχύτατα, άπτεται μόνο επί δικονομικού ζητήματος και συγκεκριμένα: εάν οι εταιρίες διαχείρισης απαιτήσεων, που ανέλαβαν διαχείριση με το Ν. 3156/2003, νομιμοποιούνται να κάνουν πλειστηριασμούς. Δεν κρινόταν το ουσιαστικό ζήτημα της ύπαρξης της ίδιας της οφειλής αλλά ούτε και του ύψους αυτής (π.χ. από υπέρογκους τόκους υπερημερίας). Άρα, όποια και να ήταν η απόφαση της ΟλΑΠ, αυτή θα παράτεινε απλά την “επιθανάτια αγωνία” των δανειοληπτών ως προς τον ακριβή χρόνο που τελικά θα έχαναν τις περιουσίες τους. Σημειωτέον, ότι ούτε η πρώτη κατοικία τυγχάνει σήμερα οποιασδήποτε προστασίας από τους πλειστηριασμούς. Το κρίσιμο ζήτημα που τίθεται μέσα στη σημερινή ζοφερή πραγματικότητα είναι το γιατί μεταβιβάζονται τα δάνεια των Ελλήνων πολιτών σε χαμηλές τιμές σε funds στο εξωτερικό χωρίς κεφάλαια, και δεν προτάθηκε στους ίδιους τους δανειολήπτες να τα εξαγοράσουν. Προφανώς το τελευταίο είναι ζήτημα νομοθετικής επιλογής και σχετίζεται με το ίδιο το Κράτος Δικαίου. Ο Ν. 4354/2015, επί παραδείγματι, προσπάθησε να θέσει μία δικλείδα ασφαλείας σε μία άνευ όρων στρατηγική τιτλοποιήσεων εκ μέρους των Τραπεζών, θέτοντας ως προϋπόθεση των τιτλοποιήσεων την προσπάθεια επίτευξης εξωδικαστικής ρύθμισης με τους υπερήμερους δανειολήπτες. Αυτός βέβαια ήταν και ένας από τους λόγους που ο νόμος αυτός δεν επιλέχθηκε να εφαρμοστεί από τις Τράπεζες. Ωστόσο, όσοι ασχολούμαστε με αυτό το αντικείμενο, γνωρίζουμε καλά ότι και οι προτάσεις για εξωδικαστική ρύθμιση είχαν -θα έλεγε κανείς- στοιχεία εμπαιγμού των δανειοληπτών, καθώς οι Τράπεζες για να ρυθμίσουν τα υπερήμερα δάνεια ζητούσαν είτε εξωπραγματικές προκαταβολές (βλ. 10% της οφειλής), είτε οι μηνιαίες προτεινόμενες δόσεις ξεπερνούσαν το οικογενειακό εισόδημα των δανειοληπτών.
Η νομοθετική παρέμβαση
μία λύση είναι νομοθετική παρέμβαση ικανή να προστατεύσει τους -έως σήμερα- πλήρως απροστάτευτους δανειολήπτες. Και για να έχει αποτέλεσμα μία τέτοια παρέμβαση θα πρέπει να απαντάει στα εξής ερωτήματα: ποιους δανειολήπτες θέλει να προστατεύσει και για τι ποσά; Κατά τη γνώμη μου είναι άδικο (ίσως και ανήθικο) να μη ρυθμίζονται δάνεια, προκειμένου τη διάσωση της κύριας κατοικίας των δανειοληπτών, εφόσον οι τελευταίοι έχουν τη δυνατότητα και πληρώνουν μηνιαία δόση, τουλάχιστον σε ποσό ανάλογο του ενοικίου που θα πλήρωναν προκειμένου να διαμένουν στα ίδια τους τα σπίτια. Έως τότε, οι άτολμες Κυβερνήσεις θα κρύβονται πίσω από το Δικαστικό Σώμα, το οποίο δεν έχει αρμοδιότητα να λαμβάνει αποφάσεις για αυτό το κρίσιμο κοινωνικο-οικονομικό θέμα».
